Sự phát triển của Internet vạn vật kết nối đã khiến ranh giới của việc sử dụng các nội dung văn hóa bằng phương tiện kỹ thuật số dần trở nên không rõ ràng. Các chương trình truyền hình bị sao chép và phát tràn lan trên Internet, in thành băng đĩa bán trên thị trường. Nhiều chương trình phải mua bản quyền với chi phí lớn nhưng bị các đài khác thu lại để phát sóng mà không trả phí bản quyền… Vì vậy, việc tuyên truyền, nâng cao ý thức pháp luật về bảo vệ bản quyền là rất cần thiết. Đó là một phần nội dung trong Diễn đàn Bản quyền Việt Nam – Hàn Quốc được tổ chức tại Hà Nội vào ngày 31/10/2018, bởi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hàn Quốc.
Ông Bùi Nguyên Hùng, Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả Việt Nam (Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch) cho biết diễn đàn lần này là cơ hội để đánh giá thực trạng vấn đề bản quyền ở Việt Nam, đông thời lắng nghe và tiếp thu kinh nghiệm từ phía Hàn Quốc-một quốc gia phát triển vượt trội về công nghiệp văn hóa, đã có hệ thống chính sách pháp luật liên quan đến bản quyền tương đối hoàn thiện.
Việt Nam đã có khung pháp lý cơ bản để bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, có chiến lược quốc gia phát triển quyền sở hữu trí tuệ; đồng thời, tham gia vào các hiệp định quốc tế về bảo vệ sở hữu trí tuệ. Việt Nam cũng đã có hoạt động thúc đẩy, nâng cao nhận thức về quyền sở hữu trí tuệ. Tuy nhiên, ở Việt Nam vẫn còn nhiều lỗ hổng trong bảo vệ quyền tác giả, thiếu các biện pháp giải quyết xâm phạm quyền trực tuyến. Quá trình thực thi, bảo đảm quyền còn yếu, các biện pháp phạt vi phạm không đủ mạnh và công tác quản lý kém hiệu quả.
Chia sẻ về thực trạng bảo vệ quyền nội dung phát sóng, ông Lee Chang Hun, Phó Giám đốc Đài MBC (Hàn Quốc) chia sẻ do sự phát triển của các phương tiện truyền thông kỹ thuật số, số lượt theo dõi không theo thời gian thực của khán giả ngày càng gia tăng mạnh mẽ dẫn đến sự cạnh tranh giữa nội dung hợp pháp và nội dung lậu. Kết quả nghiên cứu thực tiễn của MBC năm 2016 cho thấy số lượt sử dụng lậu nhiều gấp 3 lần so với số lượt sử dụng hợp pháp.
Trong bối cảnh cả Hàn Quốc và Việt Nam đều gia tăng hiện tượng lan tràn các kênh phân phối, sao chép bất hợp pháp trên mạng kỹ thuật số, ông Kim Chan Dong (Ủy ban bản quyền tác giả Hàn Quốc) đề xuất Hàn Quốc và Việt Nam cần tăng cường hợp tác đào tạo, quảng bá về bảo vệ bản quyền; xây dựng hệ thống hợp tác chặt chẽ giữa hai chính phủ. Đồng thời, hai bên cần tạo dựng môi trường khai thác tác phẩm thông qua hợp tác với Tổ chức quản lý tập trung bản quyền (CMO).
Để ứng phó với vấn đề vi phạm bản quyền trong thời đại cách mạng công nghiệp lần thứ 4, từ năm 2015, Hàn Quốc đã có nghiên cứu cơ bản để xây dựng phương án chính sách về bản quyền trong tương lai; vận hành nhóm nghiên cứu về bản quyền và nghiên cứu ứng phó với sự thay đổi của công nghệ. Sau đó Hàn Quốc đã thành lập Hiệp hội bản quyền tại nước ngoài để liên kết ứng phó; giám sát tổng hợp các trang web lậu, các tác phẩm phát sóng lậu và chặn nguồn lợi nhuận trên các trang web lậu.
Việt Nam cũng nên sớm có những biện pháp phù hợp như bổ sung, điều chỉnh kịp thời các quan hệ pháp luật mới, phù hợp với thực tiễn và thông lệ quốc tế; tăng cường giám sát cũng như năng lực quản lý để bảo vệ quyền tác giả và quyền liên quan,… để có thể quản lí bản quyền thật tốt trong thời đại 4.0 hiện nay.
Nguồn hình ảnh: Fibre2Fashion
