Vừa qua, Tòa án Tư pháp Liên minh châu Âu (CJEU) đã đưa ra phán quyết chính thức về vụ việc một người Đức bị cáo buộc vi phạm chỉ dẫn địa lý của Hiệp hội rượu Scotch Whisky (SWA).
Tình huống xoay quanh vấn đề từ “Glen” có làm cho người tiêu dùng gợi nhớ đến hình ảnh nước Scotland hay không.
Trước đó, SWA đã kiện Michael Klozt tại tòa án khu vực Hamburg, Đức nhằm chống lại việc tiếp thị rượu Whisky do Đức sản xuất trên kênh trực tuyến dưới cái tên “Glen Buchenbach”.
Theo SWA, từ “Glen” được sử dụng rộng rãi ở Scotland như một từ thay thế cho từ “thung lũng” (valley) và do đó đã gợi ra cho công chúng có liên quan về một tổ chức của Scotland và rượu Scotch whisky, mặc dù rằng các thông tin khác trên chai chỉ ra rằng chai rượu có xuất xứ từ Đức.
Tòa án tại Đức lại yêu cầu CJEU cần làm rõ hai vấn đề. Thứ nhất, một sản phẩm bị coi là vi phạm khi giống hệt hoặc cách phát âm, hình ảnh tương tự với chỉ dẫn địa lí đã được đăng kí trước đó hay chỉ cần gợi nhớ đến một tổ chức liên quan đến khu vực địa lý đó là đủ. Thứ hai, khi xác định xem liệu có bất kì “chỉ dẫn sai lệch hoặc gây hiểu lầm” về xuất xứ, chất lượng của sản phẩm đó hay không.
Về phía CJEU, Tòa cho rằng cần có sự giống nhau đến ý hết hoặc cách phát âm, hình ảnh tượng tự với chỉ dẫn địa lí đã được đăng kí trước đó. Đồng thời, không đủ cơ sở kết luận rằng, yếu tố gây tranh chấp gợi lên trong công chúng có liên quan về một tổ chức liên quan đến chỉ dẫn địa lí đang tranh chấp thì có thể suy ra sản phẩm đó vi phạm đến quyền của chỉ dẫn địa lí. Bên cạnh đó, trong “bất kì các chỉ dẫn” bao gồm thông tin ở bất kì dạng nào trên đoạn mô tả, bao bì của sản phẩm – nơi cung cấp thông tin về nguồn gốc của sản phẩm.
Do đó, CJEU cho rằng không đủ bằng chứng chứng minh “Glen” sẽ gợi sự liên hệ tới rượu Scotch whisky. Khi đánh giá liệu có “sự gợi lên” nào, tòa án quốc gia cần xem xét liệu khi khách hàng đối mặt với tên của sản phẩm, hình ảnh hiện lên trong tâm trí của họ có phải của sản phẩm được bảo về bởi chỉ dẫn địa lý không. Trong trường hợp này, CJEU cho rằng, Tòa án Hamburg cần quyết định liệu khi một khách hàng bình thường của châu Âu (có thông tin khá đầy đủ, quan sát và suy nghĩ khá hợp lý) có ngay lập tức nghĩ tới chỉ dẫn rượu Scotch Whisky khi anh ta thấy sản phẩm “Glen Buchenbach” hay không.
Theo luật của EU, sau phán quyết của CJEU, vụ việc sẽ được chuyển lại cho Tòa án tại Đức để tiếp tục làm rõ.
Nguyễn Thị Khánh Linh và Phạm Quang Hưng
