“Giá trị tài sản trí tuệ có thể lớn hơn rất nhiều so với giá trị các tài sản hữu hình. Việc bảo hộ và khai thác hiệu quả giá trị tài sản trí tuệ góp phần thúc đẩy phát triển nền kinh tế, nâng cao năng lực, vị thế của các doanh nghiệp, tổ chức khoa học giúp tạo ra các sản phẩm có giá trị lớn, có khả năng cạnh tranh cao trên thị trường trong và ngoài nước.”
Ông Phan Ngân Sơn, Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ (SHTT), Bộ KH&CN cho biết tại hội thảo “Tăng cường khả năng quản lý, thúc đẩy hoạt động sở hữu trí tuệ trong viện nghiên cứu, trường đại học”. Tham dự hội thảo có đại diện lãnh đạo các doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học.Hội thảo nhằm trao đổi kinh nghiệm, thảo luận về những thực trạng và định hướng hoạt động sở hữu trí tuệ, nhận diện và quản trị tài sản trí tuệ, đồng thời, thông qua Hội thảo này và các Hội thảo tương tự, Cục SHTT sẽ có thêm các thông tin về thực trạng, nhu cầu của các viện nghiên cứu, trường đại học để hoạch định, định hướng các hoạt động của Cục SHTT nói chung và Chương trình phát triển tài sản trí tuệ phù hợp với chỉ đạo của chính phủ và nhu cầu thực tiễn của các doanh nghiệp và tổ chức khoa học công nghệ.Hội thảo nằm trong Chương trình phát triển tài sản trí tuệ giai đoạn 2016-2020 đã được Thủ tướng chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 1062/QĐ-TTg ngày 14/6/2016 nhằm mục tiêu nâng cao nhận thức của các tổ chức, cá nhân về bảo hộ, phát triển về tài sản trí tuệ, đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ về sở hữu trí tuệ; bảo hộ, quản lý và phát triển quyền sở hữu trí tuệ cho các sản phẩm đặc thù của địa phương; Hỗ trợ doanh nghiệp, tổ chức khoa học và công nghệ trong việc xây dựng và triển khai mô hình quản lý và phát triển tài sản trí tuệ.Theo thống kê của Liên đoàn Kế toán Quốc tế, nếu như vào những năm 1975, tài sản hữu hình chiếm đến 83% giá trị của doanh nghiệp thì sau 40 năm, con số này chỉ còn 16%. Điều này rõ ràng cho thấy tầm quan trọng của tài sản vô hình đối với việc định giá các doanh nghiệp trên thị trường. Cũng theo thống kê năm 2013, 80% giá trị của doanh nghiệp đưa lại là do quản lý tài sản vô hình, 20% là hữu hình.Tại Việt Nam, nếu như trước đây, tình trạng đăng ký bảo hộ quyền SHTT của các viện/trường còn chiếm tỷ lệ thấp so với kết quả nghiên cứu của nhà khoa học, so với lượng đơn Cục SHTT nhận được. Ví dụ năm 2015, số lượng đăng ký sáng chế của các viện/trường chỉ chiếm ¼ so với tổng số đơn của các nhà sáng chế Việt Nam. Nhưng đến năm 2017 tăng lên trên 30%, sự gia tăng số đơn cho thấy nhận thức của các Viện, trường được nâng cao. Tuy nhiên vẫn còn có nhiều hạn chế trong hoạt động của các viện/trường.Hạn chế đầu tiên có thể thấy, phần lớn các viện/trường chưa có một chính sách riêng về SHTT phù hợp với điều kiện hoạt động của trường hoặc có chính sách phân định về quyền sở hữu để phân chia lợi nhuận khi tài sản trí tuệ được thương mại hóa nhưng chưa nhiều. Thứ 2, mặc dù nhận thức về SHTT trong các viện/trường hai năm trở lại đây được gia tăng rõ rệt nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra, việc xác lập quyền bảo hộ sáng chế cho các sản phẩm nghiên cứu khoa học chưa được nhận thức một cách đầy đủ. Nguyên nhân thứ 3 là do các viện/trường chưa có một tổ chức có chức năng về SHTT và chuyển giao công nghệ để hỗ trợ cho các nhà khoa học. Vấn đề tiếp theo là việc khai thác thông tin sáng chế của các viện/trường không được chú trọng, gây ra tình trạng lãng phí nguồn lực. Hạn chế cuối cùng, đa phần các nhà khoa học cũng không nhận thức được đồng thời với việc đẩy mạnh công bố các bài báo khoa học, cần phải tiến hành bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp, đặc biệt là bảo hộ sáng chế cho các kết qủa nghiên cứu của mình. Hiện Cục SHTT là đơn vị được Bộ KH&CN giao cho quản lý Chương trình phát triển tài sản trí tuệ (Chương trình 68) gồm các dự án nâng cao năng lực SHTT cho các trường đại học, tổ chức các lớp đào tạo chuyên sâu, tạo nguồn nhân lực chuyên nghiệp để tạo ra nguồn nhân lực trong hệ thống SHTT. Cục SHTT cũng đang cùng WIPO triển khai Dự án khởi tạo môi trường SHTT nhằm tạo ra một hệ sinh thái SHTT. Tại Hội thảo, các đại biểu đã được nghe các tham luận về: Giới thiệu Chương trình phát triển tài sản trí tuệ giai đoạn 2016-2020; Giới thiệu về Hệ thống hỗ trợ hoạt động đổi mới sáng tạo, mạng lưới IP-HUB; Thực trạng và định hướng hoạt động SHTT trong doanh nghiệp; nhận diện và quản trị tài sản trí tuệ….cùng những trao đổi thảo luận của các chuyên gia đề xuất phương án nhằm tăng cường hoạt động SHTT trong doanh nghiệp, viện/trường
Tổng hợp: Thu Hà
Nguồn: Cục Sở hữu trí tuệ