“Chỉ số Đổi mới sáng tạo Toàn cầu năm nay cho chúng ta thấy rằng bất chấp tác động lớn của đại dịch COVID-19 đối với cuộc sống và nghề nghiệp, nhiều lĩnh vực đã cho thấy khả năng phục hồi đáng kể – đặc biệt là những lĩnh vực đã chấp nhận số hóa, công nghệ và đổi mới”, Tổng giám đốc Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới (WIPO) – Ông Daren Tang phát biểu trong lễ công bố Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) vào chiều ngày 20/9/2021 tại Thụy Sỹ. “Khi thế giới mong muốn xây dựng lại sau đại dịch, chúng ta biết rằng đổi mới sáng tạo là không thể thiếu để vượt qua những thách thức chung mà chúng ta phải đối mặt và xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn. Chỉ số Đổi mới sáng tạo Toàn cầu là một công cụ độc đáo để hướng dẫn các nhà hoạch định chính sách và doanh nghiệp lập biểu đồ kế hoạch nhằm đảm bảo rằng chúng ta vươn lên mạnh mẽ hơn từ đại dịch ”, Tổng Giám đốc WIPO Daren Tang nhấn mạnh.
Trong bảng xếp hạng hàng năm của các nền kinh tế thế giới về năng lực và các sản phẩm của quá trình đổi mới sáng tạo, GII cho thấy chỉ một số nền kinh tế, chủ yếu là thu nhập cao, luôn thống trị tại thứ hạng cao nhất trong bảng xếp hạng. Tuy nhiên, một số nền kinh tế có thu nhập trung bình cũng bắt đầu được chú ý như Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Việt Nam, Ấn Độ, Philippines, những quốc gia này cũng đang bắt kịp và thay đổi bối cảnh đổi mới sáng tạo.
Các chính phủ và doanh nghiệp ở nhiều nơi trên thế giới đã tăng quy mô đầu tư vào đổi mới trong bối cảnh thiệt hại lớn về con người và kinh tế của đại dịch COVID-19, Chỉ số Đổi mới sáng tạo Toàn cầu 2021 cho thấy, minh họa cho sự thừa nhận ngày càng tăng rằng các ý tưởng mới là rất quan trọng để vượt qua đại dịch và cho đảm bảo tăng trưởng kinh tế sau đại dịch.
Sản lượng khoa học, chi phí cho nghiên cứu và phát triển (R&D), hồ sơ đăng ký sở hữu trí tuệ và các thương vụ đầu tư mạo hiểm tiếp tục tăng trong năm 2020, dựa trên kết quả hoạt động hiệu quả trước khủng hoảng. Đáng chú ý, các khoản chi cho R&D cho thấy khả năng phục hồi cao hơn trong thời kỳ suy thoái kinh tế liên quan đến đại dịch so với các đợt suy thoái trước đó.
Tuy nhiên, tác động của cuộc khủng hoảng rất không đồng đều giữa các ngành, theo báo cáo GII. Các công ty có đầu ra bao gồm phần mềm, internet và công nghệ truyền thông, công nghiệp phần cứng và thiết bị điện, dược phẩm và công nghệ sinh học đã tăng cường đầu tư vào đổi mới sáng tạo và nỗ lực gia tăng hoạt động R&D của họ. Ngược lại, các công ty trong các lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng nề bởi các biện pháp ngăn chặn đại dịch và có mô hình kinh doanh dựa vào các hoạt động trực tiếp – chẳng hạn như vận tải và du lịch – cắt giảm chi tiêu của họ. GII 2021 cho thấy tiến bộ công nghệ có những hứa hẹn đáng kể, với sự phát triển nhanh chóng của vắc xin COVID-19 là ví dụ điển hình nhất.
Bắc Mỹ và Châu Âu tiếp tục có những quốc gia dẫn đầu trong bảng xếp hạng chỉ số đổi mới sáng tạo. Thụy Sĩ, Thụy Điển, Hoa Kỳ và Vương quốc Anh tiếp tục dẫn đầu bảng xếp hạng đổi mới và đều đứng trong top 5 trong ba năm qua. Hàn Quốc lần đầu tiên lọt vào top 5 của GII vào năm 2021, trong khi bốn nền kinh tế châu Á khác góp mặt trong top 15: Singapore (8), Trung Quốc (12), Nhật Bản (13) và Hồng Kông, Trung Quốc (14 ).
Hoạt động đổi mới sáng tạo của Đông Nam Á, Đông Á và Úc năng động nhất trong thập kỷ qua. Đây là khu vực duy nhất thu hẹp khoảng cách với các quốc gia dẫn đầu. Trung Quốc vẫn là nền kinh tế có thu nhập trung bình duy nhất lọt vào top 30. Bulgaria (35), Malaysia (36), Thổ Nhĩ Kỳ (41), Thái Lan (43), Việt Nam (44), Liên bang Nga (45), Ấn Độ (46), Ukraine (49) và Montenegro (50) lọt vào top 50 GII. Tuy nhiên, chỉ có Thổ Nhĩ Kỳ, Việt Nam, Ấn Độ và Philippines là bắt kịp một cách có hệ thống.
Báo cáo GII 2021 cho thấy đầu tư vào đổi mới sáng tạo đạt mức cao nhất mọi thời đại trước đại dịch Covid – 19 với các hoạt động R&D tăng trưởng với tốc độ đặc biệt 8,5% vào năm 2019. Phân bổ ngân sách của chính phủ cho các nền kinh tế chi tiêu R&D hàng đầu, theo đó có sẵn dữ liệu, cho thấy sự tăng trưởng liên tục vào năm 2020. Các công ty chi tiêu cho R&D hàng đầu trên toàn cầu đã tăng chi tiêu cho R&D của họ lên khoảng 10% vào năm 2020, với 60% trong số các công ty chuyên sâu về R&D này báo cáo sự gia tăng. Số lượng giao dịch vốn mạo hiểm đã tăng 5,8% vào năm 2020, vượt quá tốc độ tăng trưởng trung bình của 10 năm qua. Tăng trưởng mạnh mẽ ở khu vực Châu Á Thái Bình Dương nhiều hơn bù đắp cho sự sụt giảm ở Bắc Mỹ và Châu Âu. Châu Phi và Châu Mỹ Latinh và Caribe cũng ghi nhận mức tăng hai con số. Số liệu quý đầu tiên cho năm 2021 cho thấy hoạt động đầu tư vốn mạo hiểm thậm chí còn sôi động hơn vào năm 2021. Việc xuất bản các bài báo khoa học trên toàn thế giới đã tăng 7,6% vào năm 2020. “Trong số những thay đổi chính của GII 2021, những thay đổi xảy ra giữa các nền kinh tế hàng đầu là khá đáng chú ý. Ngoài cú nhảy ngoạn mục của Hàn Quốc (từ thứ 10 lên thứ 5), sự tiếp tục đạt được trong năm ngoái của Pháp (11) và Trung Quốc (12) đã được khẳng định, khi cả hai hiện đang gõ cửa vào top 10 GII.
Nhìn chung, COVID không làm gián đoạn các xu hướng được xác định trong giai đoạn 2019-2020, vì nguồn tài chính (công và tư) tiếp tục duy trì ở mức tương đối dồi dào cho các công ty đổi mới, ngay cả bên ngoài các lĩnh vực y tế và khoa học sinh học ”, báo cáo cho biết.
Việt Nam xếp hạng thứ 44 trên 132 nền kinh tế được đánh giá, giảm hai bậc so với năm 2020 (năm 2020 Việt Nam xếp hạng 42), chỉ số đổi mới sáng tạo của Việt Nam đứng đầu trong nhóm quốc gia có thu nhập trung bình thấp (lower middle income). Trong khu vực Đông Nam Á, Việt Nam xếp sau Singapore (8), Malaysia (36), Thái Lan (43) đứng trên Phillippines (51) Myamar (127) Lào (117) Campuchia (109).
Nguồn tin: WIPO
